Suy nghĩ về vấn đề thanh niên phải sống có lí tưởng – Ngữ Văn 9
Hướng dẫn
Suy nghĩ về vấn đề thanh niên phải sống có lí tưởng
Đề bài: Suy nghĩ về vấn đề thanh niên phải sống có lí tưởng
1. Yêu cầu
– Viết bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.
– Vấn đề cần bàn luận là “Thanh niên phải sống có lí tưởng”.
– Bài viết cần có luận điểm rõ ràng, luận cứ đầy đủ và lập luận rành mạch.
– Cần trình bày được những suy nghĩ về lí tưởng sống cao đẹp, phê phán cuộc sống tầm thường, ích kỉ, cá nhân và nêu lên lí tưởng sống cho thanh niên.
2. Gơi ý
– Cần làm rõ lí tưởng sống là gì, vì sao cuộc sống lại phải có lí tưởng ; lí tưởng sống như thế nào được coi là tiến bộ, tốt đẹp? Những biểu hiện nào là trái với lí tưởng sống tốt đẹp?
– Trong bài viết cần làm cho mọi người biết về những tấm gương có lí tưởng sống cao đẹp.
– Những suy nghĩ về “lí tưởng sống” và phương hướng phấn đấu của bản thân.
– Cần kết hợp nghị luận với các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm một cách thích hợp.
3. Lập dàn ý (dàn ý chung)
a. Mở bài: Lí tưởng sống và cuộc đời của mỗi con người.
b. Thân bài
– Lí tưởng sống là gì? Vì sao con người cần sống có lí tưởng?
– Suy nghĩ của người viết về cuộc sống có lí tưởng.
– Những tấm gương về cuộc đời những người có lí tưởng sống cao đẹp.
– Phê phán cách sống ích kỉ, cá nhân của những người không có lí tưởng.
c. Kết bài: Suy nghĩ về việc phấn đấu cho lí tưởng sống phục vụ cho đất nước và dân tộc trong công cuộc đổi mới hiện nay.
4. Bài làm minh hoa
Nhà văn Pháp Đ. Đi-đơ-rô từng quan niệm: “Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả. Anh cũng không làm được gì vĩ đại nếu như mục đích bình thường”. Đây là một quan niệm đúng và rất phù hợp vói thế hệ trẻ Việt Nam. Là thanh niên, phải có lí tưởng sống cao đẹp.
Vậy lí tưởng là gì? Theo tôi, lí tưởng chính là mục đích sống. Nói đến lí tưởng có nghĩa là nói đến mục đích sống cao đẹp. Lí tưởng sống cao đẹp là lí tưởng sống mình vì mọi người. Mỗi một con người muốn sống có ý nghĩa phải sống có mục đích, có lí tưởng cao đẹp. Lí tưởng của người thanh niên Việt Nam trong những giai đoạn cách mạng vừa qua là sống chiến đấu để bảo vệ tổ quốc và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Các lớp thanh niên Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mĩ vừa qua thực sự đã trở thành mũi nhọn xung kích – lực lượng tiên phong của cách mạng giải phóng dân tộc Họ đã tham gia nhiệt tình vào cuộc kháng chiến bảo vệ độc lập dân tộc, họ đã “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước – Mà lòng phơi phới dậy tương lại”. Hạnh phúc cao đẹp nhất là được sống chiến đấu và hi sinh cho cách mạng. Chính vì sống có lí tưởng cao đẹp vì sự nghiệp chung cho nên nhiều thế hệ Việt Nam dù “bình thường” nhưng rất “vĩ đại”.
Tại sao sống cần lí tưởng và lí tưởng sống phải cao cao đẹp? Bởi vì con người luôn muốn sống hạnh phúc, và hạnh phúc là cả cuộc đời. Có những hạnh phúc bình thường như ăn ngon, mặc đẹp, vợ hiền, con ngoan, bạn tốt,… và hạnh phúc có thể đến từ gia đình, tiền bạc, bạn bè, cha mẹ, người yêu. Lí tưởng sống của đời người chỉ có chừng ấy cũng từng đã khiến con người ta phải cố gắng, mưu cầu mà có được! Nhưng có những lí tưởng sống rất tầm thường của kẻ có mong muốn có nhiều tiền, có sự giàu sang để trấn áp, để khinh rẻ kẻ khác, dùng đồng tiền để khuynh đảo người xung quanh. Lí tưởng sống như vậy dễ dàng làm bạn với tội ác, với cái xấu. Muốn sống đẹp phải có lí tưởng sống cao đẹp. Người có lí tưởng sống cao đẹp thường rất hạnh phúc khi hi sinh cho người khác, hạnh phúc bởi được cống hiến cho cuộc đời chung. Điều vĩ đại mà Anh-xtanh, Ê-đi-xơn, Pát-xtơ, đặc biệt là Các Mác, Lê-nin, Hồ Chí Minh, hay Nguyễn Trãi, Nguyễn Du… làm được cho hậu thế chắc chắn đã được nuôi dưỡng trong tâm huyết họ lí tưởng sống thật cao cả cho muôn người!
Lí tưởng là lẽ sống của cuộc đời. Lí tưởng phải cao đẹp thì tâm hồn mới thanh cao và hành động phi thường! Lí tưởng cao cả, đẹp đẽ của con người là điều kiện để con người sống có ý nghĩa và sống xứng đáng. Trên cơ sở đó, chúng ta có. quyền phê phán đối với những mưu cầu đời sống tầm thường: sống chỉ được muốn hưởng thụ vật chất, sống ích kỉ chỉ lo cho mình và không quan tâm đến hạnh phúc của kẻ khác.
Trong cuộc đời mỗi con người, lí tưởng sống – lẽ sống cuộc đời – được hình thành rõ ở tuổi thanh niên. Tố Hữu nói: Thành niên phải biết ước mơ và hành động! Và cũng chính nhà thơ ở cái tuổi học trò đã gặp được “mặt trời chân lí’ – lí tưởng cách mạng, lí tưởng sống cao đẹp khiến nhà thơ cảm thấy trái tim “bừng nắng hạ”, thấy tâm hồn là “vườn hoa lá, rất đậm hương và rộn tiếng chim”. Lí tưởng sống cách mạng đã cho nhà thơ một quan niệm sống mới “Tôi buộc hồn tôi với mọi người – Để tình trang trải với muôn nơi – Để hồn tôi với bao hồn khổ – Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời”,…
Hay nói như người thanh niên Nga Pa-ven Coóc-sa-ghin, lí tưởng sống cao đẹp chính là biết sống có mục đích chân thành mà vô cùng cao cả “Tôi muốn cống hiến cho cách mạng đến tế bào sống cuối của đời mình”. Ở Việt Nam có rất nhiều những tấm gương sống theo lí tưởng sống cao đẹp. Đó là Lí Tự Trọng, người thanh niên cộng sản trẻ tuổi, đã sớm nhận ra “Con đường của thanh niên chỉ có thể là con đường cách mạng chứ không có con đường nảo khác!” và đã đi theo con đường phấn đấu và hi sinh cho công cuộc cách mạng giành độc lập dân tộc. Người thợ điện Nguyễn Văn Trỗi cũng sớm nhìn thấy “Lí tưởng sống của đời tôi là hạnh phúc của đồng bào tôi. Còn thằng giặc Mĩ thì không ai có hạnh phúc nổi cả…” và anh đã chọn hướng đi cho cuộc đời là đấu tranh giải phóng miền Nam khỏi ách đô hộ của đế quốc Mĩ. Lí tưởng sống cao đẹp có nhiều biểu hiện khác nhau nhưng chung quy lại, sống có lí tưởng nghĩa là biết sống vì hạnh phúc của con người. Có khi nó là sự cống hiến bền bỉ, miệt mài trên vùng núi cao hơn nghìn mét nơi lặng lẽ Sa Pa để đo độ nắng, độ gió. để tìm ra một giống cây mới. Cũng có khi đó là một nguyện ước được “lặng lẽ dâng cho đời” những sức lực của con người với những việc làm nho nhỏ nhưng có ý nghĩa:
… Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
(Thanh Hải, Mùa xuân nho nhỏ)
Chính vì thế đã là thanh niên là phải biết tìm và tìm được lí tưởng sống cao đẹp cho cuộc đời mình. Tương lai của tuổi trẻ hôm nay – những người chủ nhân đất nước sắp tới – tuỳ thuộc vào sự khẳng định lí tưởng sống của tuổi trẻ Việt Nam. Đất nước còn nghèo, dân ta còn lạc hậu, nếu tha thiết với cuộc đời chung thì ắt hẳn mỗi chúng ta phải biết sống, học tập, lao động và chiến đấu quên mình. Lời nói của Đ. Đi-đơ-rô như nhắc nhở mỗi người biết chọn lẽ sống cao đẹp. Mỗi con người hôm nay dù ở vai trò xã hội nào, cũng sẽ hiểu sâu xa đất nước và dân tộc làm gì, ta phải làm gì!
Cảm ơn những tấm gương sống cao đẹp của từng vĩ nhân kim cổ – những tấm gương đẹp về mục đích sống cho chúnig em noi theo. Là chủ nhân của đất nước ngày mai, thế hệ trẻ chúng em quyết tâm hướng cuộc đời vào xây dựng nước Việt Nam “đàng hoàng to đẹp hơn” bằng hành động cống hiến chân thành của mình.
(Nguyễn Bảo Nguyên, lớp 9H2, Trường THCS Trưng Vương,
Quận Hoàn Kiếm, Hà Nội)
⇒ Nhận xét
Lí tưởng sống là một vấn đề không dễ luận bàn, mặc dù người nào cũng phải sống có lí tưởng, hay nói hẹp hơn là sống có mục đích, sống theo phương châm nhất định. Bạn đã chỉ ra rằng mỗi con người có thể chọn một cách sống, một lí tưởng để theo đuổi. Nhưng lí tưởng sống đúng đắn, tiến bộ và tích cực là sống cho mình và sống cho mọi người. Trong hoàn cảnh cụ thể, có khi phải hi sinh cuộc sống riêng vì lợi ích chung. Ví dụ như thời chống Mĩ cứu nước, việc hi sinh vì độc lập, vì tự do của dân tộc là lí tưởng của mọi người.
Người viết cũng đã dẫn ra những tấm gương cổ kim, đông tây để chung minh rằng khắp mọi nơi, con người đều phải sống có lí tưởng. Đồng thời còn dẫn ra những hình tượng văn học, những quan niệm đúng đắn trong thơ về người sống có lí tưởng sống cao đẹp, hi sinh cho hạnh phúc của mình, đem lại hạnh phúc lớn cho nhân dân, đất nước. Một điều không thể thiếu là phê phán những người theo mục đích sống tầm thường, ích kỉ. Vì thế bài viết đạt được chiều sâu và có sức thuyết phục.
Theo Nguồn: Bailamvan.edu.vn
