Đáp án đề 31 – Bồi dưỡng học sinh giỏi Tiếng Việt 5
Hướng dẫn
Tả con vật rất quen thuộc gắn bó với em
1. Điền từ trai hay nam, gái hay nữ vào chỗ trông:
a) Làm trai cho đáng nên trai
Phú Xuân cũng trải, Đồng Nai đã từng.
b) Luật pháp đã quy định rõ quyền bình đẳng giữa nam và nữ.
c) Trai tài, gái đảm.
d) Những bộ đồng phục nam (nữ), đồng phục nữ (nam) của trường em rất đẹp.
e) Trai mà chi, gái mà chi
Sinh con có nghĩa có nghi là hơn.
2. Viết lại các câu văn:
a) Anh Kim Đồng nhanh trí, dũng cảm tuyệt vời.
b) Trên đường ra nơi xử bắn, chị Võ Thị Sáu ngắt một bông hoa cài lên mái tóc.
c) Chúng em luôn nhổ ơn những anh hùng đã hi sinh vì dân, vì nước.
d) Rừng cây im lặng, tiếng chim gù nghe trầm ấm.
3. Gợi ý:
– Công việc của người thợ rèn thật nặng nhọc và vất vả, thể hiện qua các chi tiết: làm việc trong mùa hè thì “Quai một trận, nước tu ừng ực” (quai búa nặng nhọc), “Hai vai trần bóng nhẫy mồ hôi“, có lúc mệt đến mức “thở qua tai” (ý nói rất mệt).
– Mặc dù công việc nặng nhọc và vất vả nhưng những người thợ rèn vẫn lạc quan, yêu đời vì họ rất yêu công việc của mình. Họ vui như diễn kịch vì thấy mặt mũi ai nom cũng thật ngộ (”Râu bằng than mọc lên bằng thích“), tính tình ai cũng hồn nhiên, vui nhộn (“Nghịch ở đây già trẻ như nhau“). Cho nên, nụ cười luôn nở trên môi những người thợ rèn (“Nên nụ cười nào có tắt đâu“), khiến họ thêm đẹp đẽ, đáng yêu.
4.
1. Xác định yêu cầu: Tả con vật rất quen thuộc và gắn bó với tuổi thơ của em (hoặc với những người dân ở địa phương em).
Chú ý: Có thể tả một hay vài con vật quen thuộc và gắn bó nhưng cần nêu được những nét nổi bật về hình dáng, hoạt động của con vật và bộc lộ được tình cảm thân thiết, gắn bó đối với loài vật đó.
2. Tìm ý, lập dàn bài. (Tham khảo thêm về dàn bài tả con vật đã học ở lớp 4, hoặc nội dung gợi ý trong SGK Tiếng Việt 5, tập hai, trang 125)
3. Tham khảo:
* Tả đàn ngan mới nở
Những con ngan nhỏ mới nở được ba hôm chỉ to hơn cái trứng một tí.
Chúng có bộ lông vàng óng. Một màu vàng đáng yêu như màu của những con tơ nõn mới guồng. Nhưng đẹp nhất là đôi mắt với cái mỏ. Đôi mắt chỉ bằng hột cườm, đen nhánh hạt huyền, lúc nào cũng long lanh đưa đi đưa lại như có nước, làm hoạt động hai con ngươi bóng mờ. Một cái mỏ màu nhung hươu, vừa bằng ngón tay đứa bé mới đẻ và có lẽ cũng mềm như thế, mọc ngăn ngắn đằng trước. Cái đầu xinh xinh, vàng nuột và ở dưới bụng, lủn chủn hai cái chân bé tí màu đỏ hồng.
(Theo Tô Hoài )
* Tả chim thiên nga(ở Gia Lai, Đắk Lắk)
Từng bầy thiên nga rời tô nối đuôi nhau bay về ven các hồ nước đang mỗi lúc một dâng đầy. Thiên nga đậu trắng mặt hồ, và màu trắng của nó nôi bật trên nền xanh của cỏ non, hoà với màu sáng của nước bạc long lanh dưới ánh nắng vừa chợt đến, chợt đi.
Thiên nga thật là một loài chim biết tự khoe mình với vẻ đẹp và các động tác múa tài ba. Nếu như bầy chim công múa rất dẻo, uyển chuyển, nhịp nhàng, xứng đáng là nghệ sĩ của rừng xanh, thì tiếng thiên nga còn được coi là những giọng nữ cao tuyệt diệu, ngoài các động tác múa khoẻ khoắn của nó. Ở khu rừng nào có hồ nước, buổi sáng sớm, tiếng chim thiên nga hót trên mặt hồ, nghe vang xa hàng hai, ba cây số. Các loài thú rừng cũng mon men đến gần tận nơi để được nhìn những bộ lông trắng muốt một cách thèm thuồng.
Thiên nga có một cuộc sống rất có tổ chức. Nó ừ bay lẻ, mà từng đôi, từng đôi một dẫn nhau bay trên các triền núi. Khi một cặp vợ chồng sắp sửa có con, cô vợ được chim chồng kiếm cho một hốc cây cao, làm ổ lót hẳn hoi. Xong đâu đấy, chim chồng đặt trứng vào ổ, chim vợ chui vào. Chim chồng liền lấy đất bùn về vít cửa tổ lại, chỉ chừa một lỗ nhỏ để chim chồng mang mồi về tiếp tế cho vợ hằng ngày.
Khi chim non đã có thể dùng mỏ mổ đất phá tổ là lúc chim bố vui nhất. Mọi nôi cực nhọc dường như tan biến, nó vừa dùng mỏ cạy đất vừa cất tiếng gọi trong lúc bầy con cũng ríu rít co chân đạp tổ chui ra. Vốn là dòng dõi biết bay nên chỉ sau một tuần lễ luyện tập là thiên nga con đã có thể bay theo bố mẹ đi kiếm ăn được rồi. Những buổi sáng trên mặt hồ đầy nước, bầy thiên nga con hò hát ầm ĩ. Chúng mải chơi hơn là kiếm ăn. Cho đến tận lúc mẹ gọi về tập múa mới hết cãi nhau.
(Theo Thiên Lương)
Xem thêm Đề 31 – Đề bài luyện tập – Bồi dưỡng học sinh giỏi Tiếng Việt 5 tại đây
Theo Nguồn: Bailamvan.edu.vn
